مقالات مدیریت کسب و کار و مدیریت کارمندان

زمانی که حرف از مدیریت کسب و کار‌ زده می‌شود، بسیاری از افراد به یاد مدیران باسابقه‌ای می‌افتند که شخصیتی کاریزماتیک، جدی و زندگی پرمشغله‌ای دارند و دائم در حال کار کردن هستند اما در واقع، امروزه تعریف مدیریت کسب و کار تغییر کرده است و مؤلفه‌های مشخصی دارد. ما در این مطلب از متانکست به شما می‌گوییم که مدیریت کسب و کار چیست، رشته MBA و DBA را برای شما شرح می‌دهیم و شما را با انواع مدیریت کسب و کار و چالش‌های آن رو به رو و آشنا می‌کنیم. پس با ما همراه باشید.

در این مطلب تا حدی یاد می‌گیرید که روش‌های مدیریت کسب و کار چیست و متوجه می‌شوید که داشتن توانایی مدیریت کسب و کار، ذاتی و ارثی نیست و شما با افزایش دانش و تمرین می‌توانید به یک مدیر موفق در هر کسب و کاری تبدیل شوید.

مدیریت کسب و کار چیست؟

مدیریت کسب و کار شامل برنامه‌ریزی، سازماندهی، هماهنگی و کنترل منابع (انسانی، مالی، فیزیکی و اطلاعاتی) موثر و کارآمد در یک سازمان است که در نهایت، دستیابی به اهداف و مقاصد کسب و کار را رقم بزند.

MBA شامل نظارت بر عملکرد‌های مختلف مانند عملیات، مالی، بازاریابی، منابع انسانی و برنامه‌ریزی استراتژیک است تا کسب و کار به اهداف تجاری خود برسد.

وظایف کلی و اصلی مدیر کسب و کار چیست؟

مدیر کسب و کار الزاما همان بنیانگذار نیست و ممکن است در برخی از سازمان‌ها فردی با تجربه به عنوان مدیر کسب و کار استخدام شود و وظایف مهم و رهبری شرکت را بر عهده بگیرد. به عنوان مثال، بنیانگذاران شرکت دیجیکالا چندین سال است که مدیریت کسب و کار را کنار گذاشته‌اند و فردی باتجربه را به عنوان مدیر این سازمان مهم استخدام کرده‌اند. وظایف اصلی و کلی مدیریت کسب و کار عبارت است از:

برنامه‌ریزی استراتژیک

تعیین اهداف و استراتژی‌های بلند مدت برای هدایت سازمان به سمت موفقیت. تقریبا می‌توان گفت که اولین و مهم‌ترین وظیفه مدیر کسب و کار این است که دید و نگرش استراتژیک داشته باشد و برای آینده شرکت برنامه‌ریزی کلان و بلند-مدت کند.

چینش ساختار سازمانی

طراحی سلسله مراتب و تقسیم کار در سازمان برای تسهیل هماهنگی و ارتباطات. در واقع، مدیر کسب و کار باید افراد و کارمندان سازمان را از بالا تا پایین بچیند و سازماندهی کند تا هر کدام وظایف مشخصشان را بر عهده بگیرند.

مدیریت منابع انسانی

استخدام، آموزش، ایجاد انگیزه و مدیریت کارکنان برای به حداکثر رساندن بهره وری و مشارکت آن‌ها در سازمان هم یکی از مهم‌ترین وظایف مدیریت کسب و کار به عنوان رهبر سازمان است. از نظر منابع انسانی و رهبری آن، مدیر کسب و کار مثل یک مربی فوتبال است که تمام اعضای تیم را مدیریت می‌کند و چشم تمام بازیکنان به دست و اشاره اوست.

مدیریت مالی

مدیریت منابع مالی، بودجه‌بندی، گزارشگری مالی و تصمیم‌گیری برای تضمین سلامت مالی سازمان از جمله وظایف اصلی مدیریت کسب و کار که این کار را با استفاده از یک تیم مالی قوی انجام می‌دهد.

مدیریت عملیات

نظارت بر فرایند تولید، مدیریت زنجیره تامین، کنترل کیفیت و بهبود کارایی برای ارائه محصولات یا خدمات به طور موثر نیز بر عهده مدیر کسب و کار است.

مدیریت بازاریابی

تجزیه و تحلیل روند‌های بازار، شناسایی نیاز‌های مشتری، توسعه استراتژی‌های بازاریابی و ترویج محصولات یا خدمات برای دستیابی به اهداف فروش و درآمد چیزی است که مدیر کسب و کار باید هر روز به آن رسیدگی کند.

مدیریت اطلاعات

استفاده از فناوری و سیستم‌های اطلاعاتی برای جمع آوری، پردازش، تجزیه و تحلیل و توزیع اطلاعات برای تصمیم‌گیری و اثربخشی سازمانی نیز از وظیفه‌های مدیر کسب و کار است.

هدف مدیریت کسب و کار بهینه‌سازی منابع، به حداقل رساندن ریسک‌ها و انطباق با شرایط متغیر بازار برای تضمین پایداری و رقابت‌پذیری سازمان در بلندمدت است. این کار به داشتن مهارت رهبری، توانایی حل مسئله، مهارت‌های ارتباطی و داشتن درک عمیق از اصول و شیوه‌های تجاری نیاز دارد.

اگر بیشتر به وظایف مدیریت کسب و کار دقت کنید، می‌بینید که یک مدیر تقریبا باید همه چیز را بداند و در همه حوزه‌ها دانش حداقلی داشته باشد تا بتواند اعضای تمام واحد‌های اصلی کسب و کار را مدیریت کند و بر کار آن‌ها نظارت کند.

یعنی دقیقا یکی از دشواری‌های مدیریت کسب و کار این است که شما باید به اندازه یک مالی‌چی از حسابداری بدانید، به اندازه یک بازاریاب حرفه‌ای از فروش بدانید، در سطح یک روانشناس از مدیریت منابع انسانی بدانید، مدیریت لجستیک و زنجیره تامین بلد باشید و بسیاری از وظایف و تجارب دیگر که یک مدیر کسب و کار به آن نیاز دارد.

نکته:به همین دلیل است که معمولا کسانی که بدون هیچ تجربه‌ای از حضور در سازمان‌ها به سراغ تاسیس کسب و کار می‌روند، با شکست سختی رو به رو می‌شوند چون مدیری خوب کار می‌کند که قبلا کارمند بوده باشد، واحد‌های مختلف را بشناسد و نیاز‌های کارمندان و فرایند‌های کسب و کار را درک کند.

انواع بخش‌های مدیریت کسب و کار چیست؟

برای این که بدانید انواع بخش‌های مدیریت کسب و کار چیست، توصیه می‌کنیم که وظایف مدیر که در پاراگراف‌های پیشین بیان کردیم فکر کنید. انواع بخش‌های مدیریت کسب و کار دقیقا با انواع وظایف مهم مدیر کسب و کار هم‌پوشانی دارد که در ادامه هر کدام را بررسی کرده‌ایم:

مدیریت مالی

مدیریت مالی در تلاش است تا تعادلی بین سود و ریسک ایجاد کند تا سود و افزایش آن را را برای کسب و کار تضمین کند.

مدیریت مالی به مدیران کسب و کار نیاز دارد که وظیفه برنامه‌ریزی، هدایت و هماهنگی با سرمایه‌گذاری، بانکداری، بیمه و سایر جنبه‌های مالی کسب و کار را بر عهده داشته باشند. سه عنصر کلیدی مدیریت مالی عبارت است از: برنامه‌ریزی، کنترل و تصمیم‌گیری.

مدیریت منابع انسانی

مدیریت منابع انسانی (HR) با استخدام، آموزش و حفظ و نگهداشت کارمندان سر و کار دارد.

مسئولیت مدیر کسب و کار فقط مدیریت بخش منابع انسانی، استخدام، حفظ و جذب کارکنان جدید نیست. مدیران منابع انسانی هم به همان اندازه مسئول این موارد است زیرا مدیریت کارمندان بر رشد آینده یک سازمان تأثیر می‌گذارد.

مدیریت عملیاتی

مدیریت عملیات به مدیران کسب و کار نیاز دارد تا نظارت کنند که آیا تمام بخش‌های یک سازمان به طور کارآمد عمل می‌کنند و روی ریل بهره وری قرار دارند یا نه.

برای این کار، مدیر کسب و کار باید با بخش‌های متعددی سر و کار داشته باشد و بهترین استراتژی‌ها و فرایند‌های تجاری را تدوین کند. تیم‌های عملیاتی باید از کسب، توسعه و استفاده مناسب از منابع مورد نیاز کسب و کار اطمینان حاصل کنند.

در واقع، یکی از انواع مدیریت کسب و کار که مدیریت عملیاتی است، علاوه بر نظارت بر فرایند‌ها و واحد‌های عملیاتی مختلف، به چینش و تعریف فرایند‌ها هم مربوط است.

به عنوان مثال، مدیریت کسب و کار بر واحد تامین سازمان نظارت می‌کند و آن‌ها را راهنمای می‌کند تا سرعت و کیفیت تامین را افزایش دهند و برای این کار، فرایند‌ها و وظایف جدیدی برای کارمندان واحد تامین تعریف می‌کند.

مدیریت بازاریابی

مدیریت بازاریابی کاربرد عملی منابع بازاریابی یک کسب و کار را بررسی و بر روی آن نظارت می‌کند. چهار حوزه اصلی مدیریت بازاریابی عبارت است از: تحلیل شرکت، همکار، مشتری و رقیب. مدیریت برند، استراتژی بازاریابی و قیمت‌گذاری نیز سه جزء اصلی مدیریت بازاریابی موثر است که و به دلیل اهمیت زیاد این بخش، مدیریت بازاریابی یکی از انواع مدیریت کسب و کار است.

مدیریت استراتژیک

موفقیت هر کسب و کاری به استراتژی‌های بازاریابی، مالی و عملیاتی آن بستگی دارد. اینجاست که بازاریابی استراتژیک به میدان می‌آید. مدیریت استراتژیک به اضافه کردن تفکر استراتژیک برای رهبری سازمان می‌پردازد.

این نوع مدیریت کسب‌وکار به سوالاتی مانند « کسب‌وکار می‌خواهد به کجا برسد» و «چگونه می‌تواند به آن جا برسد» پاسخ می‌دهد.

DBA و MBA چیست؟ رشته MBA مخفف چیست؟

دوره یا رشته MBA با وجود رونق دهه‌های اخیر آن، رشته‌ای نسبتاً قدیمی است و با تغییراتی در شکل، سرفصل‌ها و چارت درسی، بیش از صد سال قدمت دارد. MBA مخفف Master of Business Administration و به معنی کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار است و گاهی در نوشته‌های فارسی آن را به صورت «ام بی‌ای» هم می‌نویسند.

در واقع، رشته MBA یا دوره‌های خصوصی آن، مجموعه‌ای از مهارت‌ها و دانش مدیریت کسب و کار است که می‌توانید در دانشگاه‌های مختلف در مراکز آموزشی و دوره‌های خصوصی یاد بگیرید. این رشته مباحثی مانند رهبری و رفتار سازمانی، تصمیم‌گیری، مهارت ارتباطی و استراتژی و… را پوشش و به شما یاد می‌دهد.

در سراسر دنیا و در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی مختلف، بسیاری از افرادی که در رشته‌های دیگر تحصیل کرده‌اند، برای یادگیری مهارت مدیریت کسب و کار به ثبت نام در دوره یا رشته MBA رو می‌آورند. تحصیل در این دوره و رشته تضمین می‌کند که شما دانش نظری و علمی مورد نیاز برای مدیریت کسب و کار را فرا گرفته‌اید و پس از آن، با ورود به بازار و کسب و کار و با به دست آوردن تجربه و تمرین می‌توانید به مدیر خوبی تبدیل شوید.

حالا افراد و مدیران رده بالایی که مدرک و دوره MBA را دارند و سال‌ها تجربه مدیریت دارند، برای ارتقای دانش و مهارت خودشان تصمیم می‌گیرند که رشته و دوره جامع و تخصصی‌تری را پیگیری کنند تا توانایی‌هایشان را در مدیریت کسب و کار افزایش دهند. رده بالاتر از کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار (MBA)، می‌شود دکترای مدیریت کسب و کار؛ یعنی DBA.

دکترای مدیریت کسب و کار یا مدرک DBA(Doctorate Of Business)، مدرکی با تمرکز بر کسب و کار و مدیریت آن است که دانش عملی دانشجو را در حوزه مدیریت سازمان‌ها و شرکت‌ها افزایش می‌دهد و او را برای اجرا و عملی کردن این دانش در محیط کار آماده می‌کند.

رشته بیزینس چیست؟

برخی از مدیران موفق در ایران و سراسر دنیا از طریق تحصیل در رشته بیزینس یا مدیریت بازرگانی به دنیای مدیریت وارد شده‌اند. رشته مدیریت بازرگانی تقریبا همان MBA یا کارشناسی ارشد مدیریت کسب و کار است که در واحد‌ها و بخش‌های جزئی با هم تفاوت دارند اما به طور کلی، مدیریت بازرگانی و MBA تا حد زیادی به هم شبیه‌اند و تحصیل در این رشته به شما کمک می‌کند که مدیریت کسب و کار را به صورت جدی و تخصصی انجام دهید.

انواع مدیریت کسب و کار؟

چه بخواهید تعداد کمی از افراد یک واحد یا تیم کوچک در شرکت را به عنوان کارمند برای دیگران مدیریت کنید چه خودتان مدیر یک کسب و کار عظیم باشید، آشنایی با انواع سبک‌های مختلف مدیریت بسیار مهم است.

سبک مدیریت دموکراتیک

سبک مدیریت دموکراتیک به ایجاد پیوند اعتماد و درک متقابل بین کارکنان سازمان و مدیریت کمک می‌کند. رهبرانی که این نوع از مدیریت را پیشه می‌کنند، معمولاً قبل از تصمیم‌گیری تجاری از کارمندان نظر می‌خواهند. مدیران تجاری که از این سبک مدیریت پیروی می‌کنند، آماده آزمایش ایده‌های جدید هستند و در مقابل تجربه ایده‌های نو مقاوم نیستند و فقط خودشان تصمیم نمی‌گیرند.

منبع: metanext.biz